Chào quý bạn,
Đây là bài thứ mười lăm của người viết về chủ đề Thiền Nhàn
trong khu vườn Một Cõi Thiền Nhàn của trang văn nghệ Oregon Thời Báo.
Thứ tư vừa qua 1-30-2010, Portland phủ đầy tuyết trắng. Người viết không thể nào đến nhà cô cháu nội
dễ thương Mya của tôi như thường lệ. Buồn
quá!
Tôi phải ngồi bên song cửa nhìn những cụm tuyết trắng bay bay như những nhúm bông gòn được những
bàn tay tiên nữ trên trời đùa nghịch thả xuống, chẳng bao lâu sân trước vườn
sau nhà tôi phủ đầy tuyết trắng. Tiếng nhạc êm dịu trong nhà và cảnh đẹp tuyết
trắng ngoài sân làm sống dậy hồn thơ trong tôi:
Bên song cửa nhìn tuyết rơi nhè nhẹ
Từ trên trời bông tuyết trắng bay bay
Chẳng bao lâu bông tuyết trắng phủ đầy
Trên vườn cỏ, trên khóm hoa, khu phố
Nghe đâu đấy lời kinh buồn phổ độ
Cho kiếp người nay hợp lại mai tan
Như tuyết kia, như hoa nọ sẽ tàn
Khi nắng đến, khi mưa về! Tan tác!
(Bên song nhìn tuyết đổ - SL)-
Màu trắng của tuyết đã gợi cảm hứng cho những vần thơ khúc
nhạc của thi sĩ, nhạc sĩ như bài thơ Hoa Xuyên Tuyết của Tế Hanh dưới đây:
Nở trước trăm hoa hoa xuyên tuyết
Đem tin xuân đến khắp trăm nhà
Tìm màu trắng tuyết nhưng không thấy
Chỉ thấy quanh mình màu trắng hoa
Đem tin xuân đến khắp trăm nhà
Tìm màu trắng tuyết nhưng không thấy
Chỉ thấy quanh mình màu trắng hoa
Tế Hanh
Bạn sẽ cảm thông với
những chàng phi công nhìn tuyết trắng bay bay mà nhớ đến người yêu đang
chờ đợi ở nhà qua nhạc phẩmTuyết Trắng của Trần thiện Thanh. Theo nhận xét riêng của tôi, thì không có ca sĩ nào hát bài này hay như ca sĩ
Sĩ Phú đang “ngả nghiêng cánh chim, con tàu sẽ rời, rời xa thành phố rồi”. Có phải vì
Sĩ Phú cũng là dân phi công nhìn tuyết trắng đúng như tâm sự của mình nên mới hát bài này hay như thế.
Mời bạn nghe tâm sự của chàng phi công này nhé:
“Khi nắng chiều đi không gian chợt tối
xóa nhòa vùng tuyết trắng mông mênh
Anh ước sao tình mình như tuyết trinh
cho dù chúng mình không gian cách chia
cho dù tuyết trắng đã chìm trong màn đêm.”
xóa nhòa vùng tuyết trắng mông mênh
Anh ước sao tình mình như tuyết trinh
cho dù chúng mình không gian cách chia
cho dù tuyết trắng đã chìm trong màn đêm.”
Portland cũng nổi tiếng với ngọn núi Mount
Hood tuyết trắng quanh năm, nhìn xa xa giống như ngọn núi nổi tiếng
Phú Sĩ của Nhật Bản. Mỗi lần vợ chồng chúng tôi lê gót giang hồ trở
về chốn cũ, qua khung cửa máy bay, nhìn thấy ngọn núi Mount Hood thấp thoáng qua làn mây phía dưới, lòng tôi xúc
động vô cùng. Dù muốn dù không, Portland
cũng là nơi tôi sống gần ba chục năm qua, làm sao tôi lại không có một chút nghĩa chút tình với người dân và nơi chốn đã cưu mang gia đình tôi
trong những ngày tôi mới đến tìm tự do nơi
đất lạ.
Hơn thế nữa, ở nơi “đất lạnh tình
nồng” này tôi lại có những người thân yêu gia đình tôi đang sống. Họ đã và đang chia sẻ với tôi những vui buồn
của cuộc sống tha hương đất khách.
Tôi yêu Portland với những gì hiện có ở nơi đây: mùa Xuân với hoa đào hồng thắm, mùa Hạ với nắng
ấm biển xanh, mùa thu với lá vàng trước ngõ và mùa Đông với tuyết trắng sau nhà. Mùa nào cũng đẹp và đáng yêu đối với tôi, Bạn
ạ!
Bên ngoài tuyết vẫn đổ, tôi cảm thấy lạnh nên đi pha một bình trà nhỏ để
uống cho ấm lòng.
Tôi vẫn nghĩ thú uống trà là một
thú vui tao nhã của những bậc thi nhân ẩn sĩ.
Nhiều tài liệu đã nói về cái thú tao nhã này. Xin hãy đọc những dòng chữ
giới thiệu về thú uống trà của Nguyễn
Duy Chính qua Lời Mở Đầu trong bài viết
“Trà Tàu và Âm Nghi Hưng” của ông dưới đây:
“Uống trà tàu vốn dĩ phổ thông thời trước, đến nay đã trở thành hiếm
hoi trong xã hội Việt nam. Thanh niên ngày
nay chỉ mường tượng được cái hình ảnh đó qua truyện ngắn của Nguyễn Tuân trong
Vang bóng một thời, Những chiếc ấm đất, Chén trà trong sương sớm).
Sách vở viết về trà lại càng ít ỏi. Tại Việt năm thời trước, ngoài cuốn Vang bóng
một thời chỉ lác đác một vài ba cuốn khác.
Trà đạo kiểu Nhật thì có bản dịch
cuốn Trà Thư (The Book of Tea) của Okakaura Kakuzo của Bảo Sơn
Một tiểu thuyết cũng viết nhiều
về thú uống trà là cuốn Trà Thất của Minh Đức Hoài Trinh.
Ở hải ngoại, cuốn Trà Kinh của Vũ
Thế Ngọc là một biên khảo tương đối công
phu. Ngoài ra, thỉnh thỏang có một đoản
thiên nghiên cứu về trà Tầu hay ấm trà đang rải rác trong tạp chí. Mới đây tôi được đọc bài của Phan Quốc Sơn về
ấm Nghi Hưng rất thú vị.
Trong tác phẩm Sống Đẹp, Lâm Ngữ
Đường cho rằng uống trà là một phát minh quan trọng nhất trong đời sống. Trà là một phần và cũng là một biểu tượng của
sự nhàn nhã, Ông để hẵn một mục để bàn về
Trà và Tình Bạn.
Viết về cách uống trà, thưởng thức trà thì Tây Phương có hằng trăm cuốn
nhưng phần lớn viết theo cách nghiên cứu một loại thực phẩm. Người Trung Hoa cũng có nhiều sách viết về trà,
nghệ thuật uống trà, còn người Nhật thì đưa hẳn lên thành một đạo sống(Trà Đạo).
Riêng Việt nam mặc dầu uống trà rất thịnh hành nhưng lại ít ai để tâm
nghiên cứu. Vũ Thế Ngọc, tác giả cuốn Trà
Kinh đã ngậm ngùi mà than rằng: “viết về trà thì gần như chưa có ai viết” hoặc
“viết vô cùng sơ lược”. Nhận xét đó có lẻ
không sai. Và vì thế ông tự cho rằng cuốn
sách ông soạn “là quyển sách đầu tiên về
nghệ thuật uống trà bằng Việt ngữ tương đối đầy đủ hơn cả” thì cũng không ngoa”.
( nguồn: Trà Tầu Và ấm Nghi Hưng của Nguyễn Duy Chính)
Tác giả Nguyễn Duy Chính là bạn học đồng môn QGHC với người viết. Ông là một nhà nghiên cứu, dịch giả và tác giả
của nhiều bài viết rất có giá trị như Nhân sâm, Linh Chi, Cà phê, Bảo kiếm, Thư họa, v..v…. Tính tình
giản dị, hiền hòa, học rộng hiếu nhiều, ông là một “sư đệ” mà tôi rất quý phục.
Xin có lời thăm hỏi và cám ơn tác giả Nguyễn Duy Chính về những bài viết rất có
giá trị của NDC mà tôi đã đọc.
Tôi còn nhớ năm 2003 tôi có đến
thăm “hàn nho phong vị phú gia trang” của NDC và tôi đã tâm tình như sau trong
Bản Tin của Hội CSV/QGHC về gia đình của người sư đệ quý mến này:
“Nhìn tủ kiếng đựng những ấm trà sưu tập và nhìn NDC pha trà đãi khách,
tôi thấy cả một “khung trời nghệ thuật uống trà” trong gian nhà nhỏ này. Bà xã KT còn tặng cho tôi một bọc hoa thiên lý
mà bây giờ “khi nấu canh rau, chồng vợ húp”, tôi đã “phải nhớ đời” bởi câu hát
của người miền Trung mà đại huynh BV từ Miền Đông mới vừa gửi đến:
“Thương chồng nấu cháo le le
Nấu canh
thiên lý, nấu chè hạt sen »
(nguồn : Một Chuyến du Cali 2003 của SL)
Tản mạn dông dài về thú uống trà, người viết lại
nhớ đến tách trà Triệu Châu dưới đây:
Trà Triệu Châu
Tăng đến tham bái, Triệu Châu hỏi:
-
Ông đã từng đến đây chưa ?
-
Tăng đáp :
-
Dạ đến rối.
-
Vào trong uống trà đi.
Lại hỏi một Tăng khác:
-
Ông đã từng đến đây chưa?
-
Thưa con mới đến.
-
Vào trong uống trà đi.
Viện chủ thấy vậy thắc
mắc:
Quái ! Đến rồi cũng
uống trà đi, chưa đến rồi cũng uống trà đi.
Tại sao vậy cà?
Triệu Châu gọi:
-
Viện chủ.
-
Thưa vâng.
-
Vào trong uống trà đi.
Bình: Trà Triệu Châu bình đẳng, đối với kẻ cũ người
mới đều thể hiện tâm bình thường.
Viện chủ không bình thường mới thắc mắc nên cũng
cần uống trà đi.
(Nguồn: Thiền là gì ? Gíác Nguyên)
Chúng ta là người tầm thường, chắc chắn sẽ cùng một ý nghĩ như vị viện chủ
nói trên vì chúng ta còn cái tâm phân biệt kẻ trước người sau, kẻ lớn người nhỏ. Nhưng với Triệu Châu, một bậc thiền sư chân
chính, Ngài đã dùng với cái tâm bình đẳng đối đãi mọi người như nhau, nên với
ai Ngài cũng mời ai uống trà là thế đó!
Cũng nhân việc uống trà, người viết xin mời Bạn
đọc tiếp một chuyện uống trà khác nữa nhé.
Chén trà Thiền lý
Có một học giả đến hỏi thiền nơi Thiền sư Nam Ẩn.
Sư mang trà ra rót vào chén để đãi khách. Trà tràn đầy ra ngoài mà sư vẫn cứ rót.
Học giả bèn thưa:
-
Sư phụ, trà đầy rồi xin
ngừng tay lại.
Nam Ẩn đáp:
-
Ông có khác chi chén trà
này, trong lòng đầy ấp những tri giải, định kiến. Nếu ông không cạn chén trà
tri giải nơi mình trước. Ta biết làm sao
nói Thiền cho ông nghe.
Bình: Hãy cạn chén trà tri giải của bạn đi. Nếu không, bạn chỉ trông mặt mà bắt hình
dong, nhận giặc làm cha, dầu có gặp Phật ra đời khai thị, bạn cũng không tỏ ngộ
được, đừng nói gì đến Nam Ẩn.
(Nguồn : Thiền là gì ? Giác Nguyên)
Hôm nay, nhân ngày tuyết lạnh, người viết pha
trà uống cho ấm lòng và chia sẻ với bạn về thú uống trà. Hy vọng bạn cũng có thú uống trà như người viết
và đã đọc nhiều tài liệu về trà nên chắc chắn Bạn sẽ cảm thông dễ dàng với tâm
tình của người viết hôm nay.
Có thể Bạn cũng nghe nhiều người còn nói rằng uống trà xanh có thể
phòng chống bịnh ung thư nhờ các hoá chất gọi là Polyphenol, tannins, catechins
trong trà, tuy rằng y học chưa khẳng định tác dụng rõ rệt của trà xanh đối với
bịnh ung thư. Như vậy uống trà cũng tốt
lắm nhỉ?
Riêng đối
với người viết, ngồi trong căn phòng ấm cúng uống một tách trà nóng, ngắm nhìn
tuyết rơi bên song cửa có cái thi vị của nó.
Trong cái không gian yên lặng này, tôi thấy tâm hồn mình cũng được an tĩnh. Khi tâm hồn được an tĩnh thì đấy là hạnh phúc
vì đối với tôi hạnh phúc là những phút giây hiện tại bình an, nếu ta cảm nhận đấy
là hạnh phúc. Bạn đồng ý chứ?
Xin chúc sức khoẻ và mọi sự an lành đến với
các bạn .
Người giữ vườn
Một Cõi Thiền Nhàn
Sương Lam
(Tài liệu sưu tầm
trên internet, qua email bạn gửi, ORTB 15-405 1-8-2010)