Bài số 53 Một Cõi Thiền Nhàn

Chào quý bạn,

Đây là bài thứ năm mươi ba của người viết về chủ đề Thiền Nhàn trong khu vườn Một Cõi Thiền Nhàn của trang văn nghệ Oregon Thời Báo.

Chúng ta cũng thuờng nghe nói những câu dưới đây:

“Tam thập nhi lập

Tứ thập nhi bất hoặc

Ngũ thập nhi  tri thiên mênh

Lục thập nhi nhỉ thuận

Thất thập nhi tùng tâm sở dục bất du củ”

Khổng Tử

Qua thời niên thiếu, chúng ta đến tuổi trưởng thành.  Ngày xưa và ngay cả bậy giờ, đa số chúng ta lập gia đình ở vào độ khoảng tuổi trên dưới 30 và bắt đầu sống tự lập (tam thập nhi lập).

 Sau khi an ổn việc gia đình, chúng ta bắt đầu lo phát triển sự nghiệp tùy theo ngành nghề để thăng tiến  ngày một tốt đẹp hơn lên  Ở vào độ tuổi 40 , chúng ta mới hết nghi hoặc chuyện đời, có thể hiểu thấu rõ và phân biệt mọi sự phải trái trong thiên hạ (tứ thập nhi bất hoăc). 

Theo thiển ý, đây là giai đoạn quan trọng nhất trong đời của đa số quý ông vì ở tuổi này quý ông hình như đã chính chắn hơn và lo phát triển sự nghiệp, con đường danh lợi sẽ thênh thang rộng mở.

Dĩ nhiên đối với những người không còn trẻ nữa ở cái tuổi “lục thập nhi nhỉ thuận”  và “thất thập cổ lai hy” như chúng tôi thì các bạn ở lứa tuổi 40, chúng tôi xem họ là những người bạn trẻ để chúng tôi đặt nhiều kỳ vọng và mong ước họ sẽ thực hiện những  công tác có ích lợi  cho bản thân họ, nói riêng, cho cộng đồng, cho quê hương đất nước nói chung.

Tôi viết những lời viết này để khen ngợi những người bạn trẻ ở Portland đang đem lại niềm vui, sự hảnh diện cho cộng đồng người Việt ở nơi đây vì sư thành công của họ trên đường sự nghiệp, phục vụ cộng đồng.  Họ là ai?  Xin được đan cử một vài bạn trẻ dưới đây:

* Bác sĩ Nguyễn Đức Quang Hoàng với  trung tâm y tế  Columbia Medical Clinic Nguyễn Professionnal Center rất tân tiến, khang trang, lịch sự vừa mới khai trương  ngày 10-242010, toạ lạc tại 3127 SE 82 Ave, Portland, OR 97226.  Bác sĩ Hoàng đã từng là chủ tịch CĐVN ở Vancouver, WA.

  * Ban chấp hành CĐVNOR niên khoá 2010- 2012 gồm những người  bạn trẻ, đầy nhiệt huyết, dấn thân phục vụ cộng đồng dưới sự điều hành của Chủ tịch Cộng Đồng Trần Quang Để, một kỷ sư điện toán , tính tình ôn hoà, nhẫn nại, hết lòng phục vụ cộng đồng và Hội Cao Niên Oregon trong nhiều năm qua.

*  Alexander Nhật Nguyễn, một MC duyên dáng, một người trẻ thành công trong lảnh vực địa ốc và bảo hiểm, thường góp mặt trong các sinh hoạt cộng đồng tại Portland, OR.

* Huỳnh Vinh, một họa sĩ trẻ đa năng, đa tài, sinh hoạt trong Nhóm Việt Học

.

 Đó là tiêu biểu cho những người bạn trẻ mà người viết đã có duyên may được cùng sinh hoạt chung với họ trong các công tác cộng đồng tại Portland, Oregon.

 Họ là con em của những cựu quân nhân, công chức đã đến định cư tại nước Mỹ theo diện HO hoặc đã vượt biên tìm tự do trên những chiếc thuyền bé nhỏ mong manh.

 Nhưng với tinh thần hiếu học, lòng tự trọng cao độ, và được giáo dục tốt trong gia đình đạo đức Á Đông, họ đã  thành công trong  học vấn, trong sự nghiệp và trong công tác phục vụ cộng đồng.

Dĩ nhiên còn có những người bạn trẻ nam nữ thành công trong các lảnh vực khác nữa mà người viết không nhớ tên hết, cũng đáng được ngợi khen và khích lệ ví dụ các bạn trẻ  làm việc thiện nguyện tại các trường Việt Ngữ Văn Lang, tại Trung Tâm Mục Vụ La Vang, Hôi Hướng Đạo Việt Nam  v..v..

Người việt xin được góp vui và chúc phúc cho những người bạn trẻ đã làm vẻ vang tuổi trẻ Việt Nam nói chung và đem lại sự hảnh diện cho Cộng Đồng Việt Nam Oregon, nói riêng.

Nói đến niềm vui khi được khen ngợi, người viết lại nhớ đến câu chuyện Tu Thân trong Cổ Học Tinh Hoa, xin phép được chia sẻ cùng các bạn gọi là “ôn cố tri tân” một tí nhé:

Tu Thân

Thấy người hay, phải cố mà bắt chước. thấy người dở thì phải tự xem xét có dở như thế không để mà sửa đỗi.

Chính mình có điều hay, thì phải cố mà giữ lấy.  Chính mình có điều dở, thì phải cố mà trừ đi. 

Người chê ta, mà chê phải tức là thầy ta.  Người khen ta, mà khen phải, tức là bạn ta, còn người nịnh hót ta lại là người thù địch ta vậy.

 Cho nên người quân tử trọng thầy, quý bạn và rất ghét cừu địch, thích điều phải mà không chán, nghe lời can mà biết răn… như thế dù muốn không hay cũng không được.

Kẻ tiểu nhân thì không thế.  Cực bậy mà ghét người chê mình, rất dở mà thích người khen mình, bụng dạ như hổ lang, ăn ở như cầm thú, mà thấy người ta không phục, lại không bằng lòng, thân với kẻ xiểm nịnh, xa cách kẻ can ngăn, thấy người chính trực thì cười, thấy người trung tín thì chê.  Như vậy dù muốn không dở cũng không được .

Tuân Tử

Lời bàn:  Cái đạo tu thân chỉ có: biết theo điều hay, biết tránh điều dở.  Mà muốn tới các mục đích ấy, thì không những là tự mình phải xét mình lại còn phải xét cái cách người ở với mình nữa.  Đối với ngườ,i cần phải biết hai điều:  Ai khen chê phải, khuyên răn hay thì phục, thì bắt chhước, ai chiều lòng nịnh hót thì tránh cho xa, coi như quân cừu địch, Nên ưa người ta khuyên mình hơn người ta khen mình, có như thế thì ta mới tu thân được.

( Nguồn:  Cổ Học Tinh Hoa - Nguyễn Văn Ngọc)

Đã nói đến cái hay đẹp của Đông Phương, tưởng cũng nên nói một chút về lời hay ý đẹp của Tây Phương vì học và hành những gì tốt đẹp của bậc thánh nhân thì đâu có phân biệt Đông hay Tây, bạn nhỉ?

Người viết đã tìm dưọc những danh ngôn Tây Phương hay hay dưới đây:

                 “Người hạnh phúc nhất là người tạo nhiều hạnh phúc cho kẻ khác”

                  Diderot

Hay là:

                 «Những tư tưởng cao siêu đều phát xuất tự trái tim»

                    Vauvenargues

Và thực tế nhất là:

                  « Đừng hẹn ngày mai những việc gì có thể làm được hôm nay»

                   Lord Chesterfield

Tóm lại, ngoài xã hội dù trẻ hay già, chúng ta lúc nào cũng phải biết tu thân trưóc khi nghĩ đến chuyện tề gia, trị quốc, bình thiên hạ, phải không bạn?

Trở lại trong gia đình, người viết xin kể cho quý  bạn nghe 3 câu chuyện dưới đây mà theo thiển ý của người viế,t rất có ý nghĩa, cảm động, nhất là quý bà sẽ vui lắm  và quý ông cũng sẽ vui lây theo, để làm kết luận cho bài viết hôm nay, bạn nhé.

Điều con người cần nhất

1.- Đó là một buổi tối rất bình yên, cả nhà tôi đang cùng xem bộ phim truyền hình yêu thích thì chuông điện thoại reo. Mẹ nhấc máy. Chăm chú lắng nghe, nói “Vậy à, vậy à, ừ...”. Rồi đặt máy. Tôi thoáng thấy mẹ làm một việc rất lạ nữa - rút giậy cắm điện thoại ra. Rồi mẹ lại cùng bố con tôi xem phim. Đó là đêm cháy chợ Đồng Xuân. Bạn hàng hốt hoảng báo cho mẹ biết là lửa đã cháy đến sạp vải của nhà chúng tôi. Sau đó là những năm vay mượn, đầu tắt mặt tối, gây dựng lại từ đầu. Có lần tôi hỏi mẹ về tối hôm đó, mẹ trả lời êm ả: “Mẹ không muốn bố cuống lên rồi lao đến đó, nhỡ có gì thì sao?” Cả cơ nghiệp lao đao, nhưng trong giây phút đó, mẹ chỉ nghĩ đến bố tôi.

2.- Chị tôi dành dụm vốn liếng định mua một mảnh đất ở ngoại thành. Hẹn được với người ta mang tiền đến đặt cọc, chị vội vã gọi taxi. Dọc đường, chị bắt gặp một đoàn nam phụ lão ấu hớt hơ hớt hải bồng một cô bé bị trâu húc vẫy xe xin đi nhờ lên Hà Nội cấp cứu. Chị tôi lập tức bảo anh lái xe quay xe, đưa cô bé con, người mẹ, và cả chị thẳng về Hà Nội. Mẹ cô bé tê liệt vì sợ hãi, chỉ biết ôm con khóc ròng.  Một mình chị lo toan cho cô bé vào phòng cấp cứu, nhập viện, thậm chí đóng luôn cả tiền bệnh viện phí khi biết người mẹ không có nổi 100 nghìn trong túi... Khi chắc chắn là cô bé an toàn, chị mới trở về nhà. Không bao giờ nhắc đến chuyến xe ấy tốn kém bao nhiêu, tiền  bệnh viện phí thế nào, hay buồn vì mảnh đất ưng ý kia không kịp đặt cọc đã qua tay người khác. Và cứ đến Tết, nhà chị lại có thêm những người khách từ quê ra.

3- Cha tôi là một người thành đạt, cha rất yêu công việc, đi sớm về khuya, mất ăn mất ngủ. Còn mẹ tôi, trong mắt mọi người, là một phụ nữ thật bình thường với những lo toan giản dị. Nhưng có lần cha nói với tôi rằng dù cha rất yêu thích công việc, nhưng cha không cần nó, cũng như cha cũng chẳng cần lắm nhà cửa, tiền bạc. Tất cả những gì cha cần là mẹ, có mẹ là cha có tất cả, kể cả những thứ rất quý giá, như là... chúng tôi.

Đôi khi bạn phải ngạc nhiên về những người mà bạn yêu quý. Sự an nhiên nơi tâm hồn họ. Những quyết định đơn giản mà quyết liệt. Sự bình thản của họ trước những thứ tưởng chừng rất quan trọng, nhưng lại không thật sự quan trọng. Cái cách mà họ tha thiết với con người. Giản đơn, nhưng mãnh liệt.

Liệu bạn có nhận thấy, điều mà con người cần nhất trên thế gian này không phải danh vọng, không phải tiền bạc, không phải nhà cửa, không phải đất đai... Bạn có nhận ra không, điều mà Con Người cần nhất chính là Con Người...

(Nguồn: Email bạn gửi –  Xin cám ơn chị Ngoan Nguyễn rất nhiều)

Chúc các bạn một ngày vui, nhiều sức khoẻ và mọi sự an lành đến với các bạn nhé.

Người giữ vườn Một Cõi Thiền Nhàn

Sương Lam

(Tài liệu và hình ảnh sưu tầm trên mạng lưới internet và qua điện thư bạn gửi, ORTB 445 10-29-2010)